Тогтвортой ирээдүйн зураглал: Франц-Монголын ураны салбарын хамтын ажиллагааны шинэ үе

Уран олборлох салбарын нэгэн үеийг тэмдэглэсэн арга хэмжээний үеэр Францын цөмийн эрчим хүчний "Орано" компани болон Монголын төрийн өмчит хөрөнгө оруулалттай "Эрдэнэс Монгол" ХХК-ийн хооронд гэрээ байгуулж, удахгүй болох хөрөнгө оруулалтын зохицуулалтыг бий болгосон. Монголын баруун өмнөд хэсэгт орших Зөөвч-Овоо ураны төслийн урт хугацааны бүтээн байгуулалт, үйлдвэрлэлийн үйл ажиллагааг дэмжих зорилготой энэхүү хамтын ажиллагаа нь хоёр улс болон дэлхийн эрчим хүчний салбарт шинэ боломжуудыг нээж өгч байна.

Францын Ерөнхийлөгч Эммануэль Макрон, Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Ухнаагийн Хүрэлсүх нар аравдугаар сарын 12-ны өдөр Парис хотын Елисей ордонд болсон гэрээнд гарын үсэг зурах ёслолын үйл ажиллагаа нь гэрээ хэлэлцээрээс илүүтэй бэлгэдэл болж байна. Орано ТУЗ-ийн дарга Клод Имаувен, Эрдэнэс Монгол компанийн Гүйцэтгэх захирал Санжаагийн Наранцогт нар энэхүү чухал мөчийг тэргүүлэн, Монгол, Францын дипломат харилцааг гэрчлээд зогсохгүй, найдвартай, төрөлжсөн ураны эх үүсвэрээр эрчимжсэн ирээдүйг баталгаажуулсан протоколд гарын үсэг зурав.

Өргөн хүрээгээ тэлэх нь: Зөөвч-Овоо төсөл

Аюулгүй байдал, аюулгүй байдал, байгаль орчныг хамгаалах чиглэлээр олон улсын стандарт, шилдэг туршлагыг шингээсэн Зөөвч-Овоо төсөл нь Монголын аж үйлдвэрийн шинэ эрин үеийг зарлаж байна. Орано майнинг болон Монголын төрийн өмчит МонАтом компанийн хамтарсан “Бадрах Энержи” компанийн 2021-2022 онд явуулсан туршилтын үйл ажиллагаа нь уг талбайг ажиллуулах нь эдийн засаг, байгаль орчин, нийгэмд ашигтай гэдгийг баталсан.

2021 оны 7-р сараас 2022 оны 12-р сар хүртэл говь цөлд газар дээр нь туршилт хийх явцад газар дээр нь уусган уусгах аргаар уран олборлох нарийн туршилтын үр дүнд туршилтын оролцогч 10 тонн байгалийн ураны баяжмалыг амжилттай үйлдвэрлэсэн. Уурхайн ашиглалтын хугацааг 30 жилээр тооцож буй Зөөвч-Овоо төсөл нь Монгол Улсад 1.6 тэрбум ам.долларын шууд хөрөнгө оруулалт хийж, улсын болон орон нутгийн татварын орлого нэг тэрбум орчим ам.

Бондыг бэхжүүлэх, хөгжлийг дэмжих

Энэхүү гарын үсэг зурсан нь 25 жилийн турш хөгжиж, Монголын ураны салбарыг хөгжүүлэх боломжийг олгохын зэрэгцээ Ораногийн уул уурхайн үйл ажиллагааг төрөлжүүлэн хөгжүүлэх боломжийг олгосон Имаувенийн хэлснээр Монгол Улстай харилцах "шийдвэртэй алхам" юм. Цаашилбал, Орано нь урт хугацааны, хариуцлагатай уул уурхайн чиглэлээр үйл ажиллагаа явуулж, орон нутгийн иргэдийг дэмжсэн хөгжил, хамтын ажиллагааны хөтөлбөрийг хэрэгжүүлж, нийгэм, байгаль орчны сайн сайхныг дэмжих зорилготой аж ахуйн нэгжийн хувьд байр сууриа бэхжүүлдэг. Францын Эрчим хүчний шилжилтийн асуудал эрхэлсэн сайд Агнес Панниер-Рунахер энэхүү хэлэлцээрийг өндрөөр үнэлж, Францын нийлүүлэлтийн эх үүсвэрийг төрөлжүүлэх, цөмийн үйлдвэрлэл, эрчим хүчний бүрэн эрхт байдлыг нэмэгдүүлэхэд оруулсан хувь нэмрийг онцлон тэмдэглэв.

Монгол: Ураны потенциалын гэрэлт цамхаг

ОХУ-ын ашиг сонирхлын дагуу 1995 онд Дорнодын ордын уурхайг хааснаас хойш уран олборлоогүй ч Монгол Улс ураны асар их нөөцөөрөө сайрхаж, дэлхийн ураны салбарт томоохон тоглогч болж байна. Зургаан жилийн хугацаанд 535 тУ олборлосон тус уурхай хүдрээ ОХУ-ын Краснокаменск дахь Приаргунскийн байгууламж руу зөөвөрлөн боловсруулдаг байжээ. ЭЗХАХБ-ын Цөмийн энергийн агентлаг болон Олон улсын атомын энергийн агентлагийн Улаан номонд 0.022%-ийн ураны агууламжтай 93,291 тУ нөөцтэй ордыг мэдээлснээр Зөөвч-Овоо төсөл шинэ хуудас нээж байна.

Нэг ёсондоо “Орано” болон “Эрдэнэс Монгол” ХХК-ийн хамтын ажиллагаа нь хоёр улс ураны уурхайн салбарт тогтвортой, аюулгүй, харилцан ашигтай замыг тодорхойлж, тус салбарт эрч хүч, стратегийн чиг баримжаа олгох ирээдүйг урагшлуулж байна.